Redacteur Caroline de Jongh van Public Eyes in gesprek met cardioloog en gezondheidswetenschapper Dr. Janneke Wittekoek van NLBeter
Al vanaf onze eerste samenwerking nu alweer 5 jaar geleden tot in ons meest recente gesprek, komt de passie van dr. Janneke Wittekoek, cardioloog en gezondheidswetenschapper, naar boven voor een beter en gezonder Nederland. Met succes voert ze campagne voor preventie en aandacht voor het vrouwenhart. Na vele manifesten, publicaties, columns, boeken, blogs en media optredens, werd het tijd voor het serieuze werk: de politiek. “Want”, zo zegt ze, “ons zorgsysteem is ziek, Nederland wordt steeds ongezonder, tijd voor actie op het hoogste niveau!”
Vertel, wat bedoel je met een ziek zorgsysteem beter maken?
“Laat ik beginnen met twee voorbeelden, die laten zien hoe ver we zijn doorgeschoten in de bureaucratie: Een veelbelovend kinderarts is al 10 jaar bezig met promoveren, maar wil niet meer als arts werken, omdat hij de hele dag vinkjes zet op formulieren en geen patiënten meer ziet. Een dan dit: ik bezoek een interventiecardioloog, die de hele tijd de deur van de katheterisatiekamer in de gaten moet houden en bijhouden hoe vaak deze open en dicht gaat: ‘dit moet voor een onderzoek naar invloed van het aantal deurbewegingen op infectiegevaar’. Meten, checklists, aanvinken, invullen, verantwoorden, controle, het zijn zaken waarmee de passie, gedrevenheid en aandacht voor het vak en de patiënt om zeep wordt geholpen. Overregulering zorgt dat we elkaar gaan wantrouwen en de passie bij echte vakmensen wegnemen.
Meten, checklists, aanvinken, invullen, verantwoorden, controle, het zijn zaken waarmee de passie, gedrevenheid en aandacht voor het vak en de patiënt om zeep wordt geholpen.
NLBeter wil meer vrijheid terug in de uitoefening van het vak, van verpleegkundige tot specialist, met minder managers. Daarmee kunnen we tijd kopen, verpleegkundigen beter te betalen. Zorgprofessionals belonen om mensen uit de zorg te houden in plaats van protocollen volgen en alleen betalen voor behandelingen.”
Hoe denken jullie Nederlanders gezonder te maken?
“Ik ben bij NL Beter aan de tekentafel gekomen vanwege mijn pleidooi en inzet voor preventie. Primaire en secundaire preventie, om te zorgen dat mensen niet (weer) in de zorg terecht komen, want dan is het eigenlijk al te laat. Ieder dag voer ik in mijn spreekkamer wel 10 gesprekken over leefstijl, gezonder leven, eten, bewegen met mijn patiënten, die dit niet geleerd hebben. Dit zou een maatschappelijk debat moeten zijn, met meer gezondheidsles in het basisonderwijs, een suiker- en zouttaks, lagere BTW op groente, tabak nog harder aanpakken, kortom maatregelen die Nederlanders helpen gezonder te gaan leven. Want zoals het er nu naar uit ziet gaat de verkeerde kant op en blijft het aantal Nederlanders met stress, obesitas en diabetes maar toenemen. In sommige wijken wordt je ouder dan in andere, afhankelijk van je sociale positie en leefomgeving. Daar wil ik aan werken: gezondheidszorg in plaats van ziekenzorg. Van spreekkamer naar Tweede Kamer, als we het vertrouwen krijgen van de kiezer. Een beetje nudgen, betuttelen, zoals we doen met Heartlife Magazine en ons videokanaal, mag best.”
Zie je een rol voor de farmaceutische sector hierin?
“Op het punt van preventie heeft de farmaceutische sector een uitdaging. Door het coronavirus is er gelukkig weer veel meer aandacht voor het belang van vaccins, dus preventieve geneesmiddelen. Een jaar geleden dacht iedereen bij geneesmiddelen alleen maar aan een pil om een ziekte te bestrijden. Dat is winst. Gecombineerd met alle ontwikkelingen rond data en ‘personalized medicine’ denk ik we nieuwe coalities kunnen sluiten en de sector aan maatschappelijke relevantie kan winnen. Opnieuw vertrouwen winnen in elkaar. Ander voorbeeld is meedenken in geneesmiddelenproductie in Europa, oplossen van tekorten, inkoop van grondstoffen. Te beginnen door de productie van vaccins en een stevige R&D-tak weer naar Nederland te halen. Samen hetzelfde doel nastreven, dat is het startpunt. En het is nu crisis, dus alle hens aan dek, ik zou zeggen, laat je vakmanschap zien.”
“Dank je Janneke en veel succes met de verkiezingen!”
Meer weten? Kijk eens op www.nlbeter.nl
