Redacteur Cornelie Abrahams, in het dagelijks leven consultant en partner van samhealth, ging in gesprek met zelfstandig ondernemer Jannie van den Broek en tekende het volgende portret daarvan op.
Ruim 4 jaar geleden heb je ons al iets verteld over waardegedreven zorg en het sturen op uitkomsten. Inmiddels werk je niet meer voor een groot farmaceutisch bedrijf, maar ben je zelfstandig verder gegaan. Wat doe je nu?
“Ik werk nu een jaar als zelfstandige. Hiervoor werkte ik bij Amgen, waar ik als Director Strategic Capabilities & Solutions in het Leadership Team zat en me bezighield met alles wat te maken had met patient value en hoe wij als farmaceutisch bedrijf daar een grotere rol in konden hebben. Ik was dus dagelijks bezig met waardegedreven zorg, innovatie, transformatie en werken binnen het ecosysteem. Ik heb daar heel veel geleerd over wat wel werkt en vooral ook wat niet werkt. En ik heb ook heel duidelijk gezien wat de urgentie is om echt dingen anders aan te gaan pakken in de zorg.
Vanuit die urgentie ben ik een jaar geleden voor mezelf begonnen. In mijn eigen bedrijf, North Star Advice, houd ik me nog steeds bezig met de zorg en hoe deze anders moet om toegankelijk en betaalbaar te blijven, maar vooral ook met het werkelijk realiseren van die vernieuwing. Ik help partijen in en om de zorg om hun unieke bijdrage aan de zorg te kunnen blijven leveren. Dat kan op allerlei manieren, met workshops om visie en strategie te ontwikkelen en een roadmap om dit te implementeren, maar ook door aandacht te besteden aan wat het vraagt van mensen in een organisatie om de visie tot leven te brengen. Daarnaast heb ik het afgelopen jaar ook een hele leuke interim opdracht gedaan als directeur van de Zorgambassade, een stichting die zich bezighoudt met het wegnemen van barrières voor innovatie in de zorg. Ook zit ik in het Central Expert Panel van ICHOM, een internationale organisatie die standaard uitkomstensets ontwikkelt, en in de Externe Klankbordgroep Passende Zorg van de NZa om mee te denken over wat er nodig is om de transformatie naar passende zorg te kunnen maken. Tenslotte ben ik sinds enkele jaren lid van de Raad van Toezicht bij een organisatie voor ouderenzorg in Breda (Surplus) en de voorzitter van hun commissie kwaliteit, veiligheid en innovatie. Ik leer hier de (ouderen)zorg, en de grote veranderopgave waar we voor staan, nog beter van binnenuit kennen.
Je kunt dus wel zeggen dat ik me tegenwoordig echt iedere dag bezighoud met waardegedreven zorg, uitkomsten, innovatie en transformatie…”
Wat is je visie op waardegedreven zorg en het sturen op uitkomsten anno 2023 en wat is daarin veranderd ten opzichte van een aantal jaar geleden?
“We worden al jaren geconfronteerd met vergrijzing en de daarmee samenhangende ontgroening, met steeds meer ziektes die chronisch worden en steeds meer behandelmogelijkheden. Het echte probleem dat hier onder zit, is de manier waarop we betalen voor zorg. We betalen voor verrichtingen en niet voor de uitkomst van die verrichtingen. En als je betaalt voor verrichtingen, dan krijg je verrichtingen. Met de demografie zoals we die nu hebben, kunnen we dat niet lang meer betalen. Ik ben er nog steeds van overtuigd dat een andere manier van betalen de druk op de zorg kan verlichten. En dan bedoel ik dat we zouden moeten kijken hoe we uitkomsten van zorg een veel prominentere plek kunnen geven in de betaling.
Nu we aan paar jaar verder zijn, ben ik ook steeds meer gaan zien dat we voor een hele grote veranderopgave staan, die zich niet beperkt tot de zorg alleen, maar die een grote maatschappelijke transformatie inhoudt.
Voor de zorg betekent het meer dan alleen de uitkomsten van zorg leidend maken in behandeling en betaling. Het betekent ook dat er een verschuiving moet optreden van zorg richting preventie en richting gezondheid. En de realisatie dat we niet meer alles op kunnen en moeten lossen binnen de zorg, maar dat ook welzijn een grotere rol gaat krijgen. En dat betekent dat er steeds meer gekeken moet worden naar digitalisering, hybride zorg en netwerkoplossingen die domeinoverschrijdend zijn.
Nu we een paar jaar verder zijn, zie ik ook dat men aanloopt tegen de bureaucratie, het trage tempo, het ontbreken van een gezamenlijk belang en eigenaarschap. Wat ik ook zie gebeuren, is dat de enthousiastelingen van enkele jaren geleden langzaam de moed laten zakken, omdat zij allemaal tegen deze barrières aanlopen. We moeten dus echt aan de slag en we moeten dat met elkaar doen. Dat vergt lef en visionair leiderschap.
Hoe kunnen farmaceutische bedrijven daar aan bijdragen?
Ook farmaceuten zijn als leveranciers onderdeel van de gezondheidszorg. En daarom medeverantwoordelijk voor het in stand houden van kwalitatief hoogstaande zorg die voor iedereen toegankelijk is en betaalbaar blijft. Ik denk daarom dat farmaceuten gezamenlijk een visie op hun rol in de zorg van de toekomst moeten ontwikkelen, een rol waarin je samen met het zorgveld de uitdagingen aangaat. En ook hier is lef en visionair leiderschap nodig! Maar ik begrijp ook heel goed dat dit ingewikkeld is. Je hebt altijd hoofdzakelijk als concurrenten gewerkt, je hebt een hoofdkantoor wat dingen van je verwacht en je hebt soms nog altijd een reputatie die niet meewerkt als het gaat over onderling vertrouwen. De samenwerking zal dus vooral moeten gaan over de grote thema’s waar alle farmaceuten mee kampen en minder over de kleinere gebieden waarop ze concurreren.
Daarnaast is het niet eenvoudig om trends en ontwikkelingen in de zorg goed te duiden en als farmaceut om te zetten in strategie en een duidelijk actieplan. Vanuit mijn verschillende perspectieven heb ik over veel van de trends en uitdagingen al eens nagedacht en ik heb een aanpak ontwikkeld om dit van denken naar doen te brengen. Als lezers daar eens verder over willen praten, kunnen ze altijd even op mijn website kijken.
Je bent nog altijd in de zorg aan het werk terwijl je jouw kennis en expertise ook zou kunnen inzetten voor andere branches. Wat drijft jou om nog steeds in de zorg aan het werk te zijn?
Die vraag krijg ik vaker de laatste tijd. En het is voor mij heel makkelijk te beantwoorden. Mijn drive is om de zorg toegankelijk te houden, betaalbaar en van hoge kwaliteit. Vandaag de dag, als ik als mantelzorger van mijn vader zie hoe onbedoeld complex en inefficiënt veel dingen nog zijn, maar ook in de toekomst, voor mijn kinderen, en mogelijk ook ooit voor mijn kleinkinderen. Het kan niet zo zijn dat we in zo’n mooi en ontwikkeld land wonen, maar dit niet zouden kunnen regelen. Dat we straks allerlei mooie innovaties kunnen maken, maar ze niet bij de patiënt kunnen krijgen, simpelweg omdat we het systeem opgeblazen hebben. Mijn drive blijft dus om daar impact op te hebben. Om te helpen uitvinden hoe we dingen slimmer kunnen doen in plaats van steeds meer dingen dan maar niet meer te doen, omdat we het niet langer kunnen betalen.
Afsluitend… heb je nog een boodschap richting farmamarketeers?
De urgentie om te veranderen is groter dan ooit en zo complex dat niemand het alleen voor elkaar kan krijgen. Alle partijen zullen moeten samenwerken en dat kan alleen als er vertrouwen is en een gedeeld belang. Dit vraagt veel van het gedrag van iedereen. Je moet vooral eerlijk en transparant over je intenties zijn. Ga daarbij de moeilijke gesprekken niet uit de weg, wees oprecht en heb geduld.
En vergeet bij zo’n grote opgave niet dat het er niet om gaat hoe vaak je valt, maar dat het er om gaat hoe vaak je opstaat, jezelf weer afstoft en doorgaat!
Cornelie Abrahams is consultant/partner bij samhealth.
