Je raakt je baan kwijt en gaat een beetje dood [opinie]

Tijdens je loopbaan raak je gemiddeld twee tot drie keer je baan kwijt. Het gebeurde mij vier keer. Twee keer werd ik ontslagen, een keer werd ik slachtoffer van een door mijzelf geïnitieerde reorganisatie en de laatste keer ging de organisatie waar ik voor werkte failliet. Drie van de vier was mijn eigen schuld. Het was vier keer oneerlijk, pijnlijk en moeilijk te verteren. Mijn leermomenten en suggesties deel ik hieronder. Sommige zullen het herkennen, anderen kunnen het gebruiken als zij in een dergelijke situatie terecht komen.

Je gaat een beetje dood

Gedurende de dag vervul je diverse rollen die naadloos in elkaar over lopen. ’s Ochtends ben je de ontbijtman die het brood smeert en lunchpakketjes maakt voor zijn gezinsleden. Op kantoor ben je de manager die leiding krijgt en geeft, tijdens de lunch de luisterende collega die jou zo goed begrijpt en ’s avonds de partner die zorgt. Af en toe ben je ook nog het teamlid tijdens trainingen in de avonduren en de baas van die prachtige hond die nog uitgelaten moet worden.

Als je ontslagen wordt valt er acuut een belangrijke rol weg, zeker in verhouding tot de tijd die je er aan besteed. Een gapend gat. Die rol ontvalt je. Dat deel gaat een beetje dood. Je bent verward en radeloos. De rouwfases die ik doorliep komen overeen met die zoals die beschreven zijn door Elisabeth Kübler-Ross. Nadat ik tijdens een wandeling met de General Manager in Amsterdam te horen had gekregen dat wij beter maar uit elkaar konden gaan, bedacht ik dat ik de volgende ochtend een keurig positief bericht zou gaan sturen naar mijn medewerkers. Tot mijn verbazing was mijn toegangspas geblokkeerd en nadat ik binnen werd gelaten door de receptioniste ontdekte ik kort daarna dat ook de toegang tot ons netwerk geblokkeerd was. Van hard meewerkende collega overnight gedegradeerd tot crimineel?

Tot mijn verbazing was mijn toegangspas geblokkeerd en nadat ik binnen werd gelaten door de receptioniste ontdekte ik kort daarna dat ook de toegang tot ons netwerk geblokkeerd was. Van hard meewerkende collega overnight gedegradeerd tot crimineel?

Bij mijn laatste farmaceut ging ik weg met een passende overeenkomst. Daar hoorde een afscheidsdiner bij. Met trots kan ik vertellen dat er op een vrijdagavond (dan is het weekend en is privétijd toch al begonnen?) 19 collega’s mij verrasten door hun aanwezigheid. Er werd gespeecht alsof men terug keek op jouw bestaan, op jouw rol. Zoals bij een crematie waarbij nog even de leuke en bijzondere momenten genoemd worden. Iedereen belooft contact te houden… het zijn er nu nog drie overigens. Maar zo hoort het ook. Tijdens een HR-meeting met het Management Team werd ik ook overvallen met een afscheidsspeech. De toen aanwezigen kunnen beamen dat dit mij zichtbaar aangreep. Ik was trots en tegelijkertijd intens verdrietig.

Iedereen gaat anders om met verlies

Ontkenning en onbegrip vulden mijn gedachten en gevoelens. De fase erna is woede. Je vraagt je af waarom dit jou moet overkomen. Wat heb je allemaal verkeerd gedaan? Welke inschattingsfouten heb je gemaakt? Waarom heb je zoveel energie en tijd geïnvesteerd in deze zieke club? Dan komt het besef en neem je jezelf voor vanaf dat moment alles anders te doen. Maar dan ook echt alles. Dit gaat je geen tweede keer gebeuren. Persoonlijk merkte ik dat ik enkele keren ‘slachtoffer’ geworden was van mijn eigen naïviteit. Té goedgelovig geweest, teveel vertrouwen in mijn collega’s. Inmiddels weet ik dat dit in mijn natuur zit. Ik heb nu eenmaal een ijzeren vertrouwen in het goede van de mens. Relativeer mij suf en verklaar iedere vervelende ervaring door een passend perspectief te verzinnen. Soms helpt mijn eigen creativiteit mij verder. Een periode van verdriet en depressie volgde. Momenten dat je het niet meer ziet zitten. Doemscenario’s poppen op. Angst voor het verlies van het materiële, het verlies van je relatie, het verlies van jezelf. Je eigen ik. Je snapt dat die momenten vooral niet geschikt zijn om te solliciteren. Die dagen kun je afschrijven en dat leer je te accepteren. Uiteindelijk komt er de fase van aanvaarding.

Je berust en neemt het zoals het is. Wat ik heel lastig vond is vertrouwen op de goede afloop. Voor mijn omgeving probeerde ik stoïcijns vol te houden dat ik er alle vertrouwen in had dat het goed zou komen. Zo vaak en zo vol passie opperde ik het, dat ik er zelf ook in ging geloven. Dat vertrouwen heeft mij door de periode getrokken. Ik werkte ook actief aan mijn gezondheid. Hardlopen, soms heel hard, soms veel lopen. Een gezonde geest in een gezond lichaam. De ‘zonnige’ dagen solliciteerde ik, werkte ik aan een nieuw en ‘anders dan anders’ CV. Slingerde ik linkjes op LinkedIn en genoot ik van mijn werk-verover activiteiten. Op donkere dagen zocht ik eindeloos naar manieren om het licht te zien. Meestal leidde dat tot niets.

Maar op een zonnige dag reageerde ik op een vacature die Herakles Pharma Staffing gepost had. Albert wist mij te overtuigen in gesprek te gaan met Rob voor de rol die ik nu sinds een aantal maanden mag invullen. Mijn vertrouwen, maar vooral de ondersteuning die ik van mijn directe omgeving kreeg hebben mij er doorheen gesleept. Onvoorstelbaar wat een positieve impact mijn gezin tijdens dit proces op mij had.

Bijwerkingen van het verlies van je baan

Terugkijkend constateer ik wel dat ik de nodige bijwerkingen heb opgelopen.

1. Op onverwachte momenten ben ik intens gelukkig met mijn nieuwe baan
2. Caissières en ander winkelpersoneel wens ik steevast een fijne werkdag
3. Ik relativeer mij nog steeds suf om misstanden te kunnen begrijpen
4. Met regelmaat ben ik nog steeds onzeker over mijn baan
5. Ik probeer zoveel mogelijk ‘goed’ te doen om karma te voeden
6. Ik heb een gillende behoefte om professionals te helpen en te behoeden voor verkeerde keuzes

Tips voor iedereen die zijn of haar baan kwijtraakt

1. Probeer te achterhalen wat je anders had kunnen doen; probeer te leren van de gebeurtenis
2. Ga nooit akkoord met het eerste voorstel bij een ontslagvergoeding; mijn ervaring is dat er altijd nog wat ruimte is. Pak wat je kunt pakken. Het is een zakelijke overeenkomst, emoties komen later wel
3. Besef dat je door verschillende rouwfases gaat en accepteer dit; neem hier de tijd voor
4. Weet dat je niet de enige bent
5. Richt je tot headhunters en consultants die écht in jou geïnteresseerd zijn, en dat is niet iedereen
6. Geniet en bouw op de zonnige dagen; accepteer de donkere dagen
7. Werk aan je gezondheid en conditie: binnenkort moet je weer kunnen knallen
8. Blijf open en transparant voor je directe omgeving
9. Zoek twee mensen (buiten je gezin) waar je af en toe op terug kunt vallen en mee kunt sparren
10. Durf je emoties af en toe de vrije loop te laten: vloek, scheld, lach, huil en alles wat erbij hoort
11. Geloof, weet en voel dat het goed gaat komen: altijd!

Het komt altijd goed, altijd