Klinisch onderzoek in tijden van Covid-19… gaat ‘alles op het virus’ ten koste van de lopende agenda? [blog]

Onder het motto “Clinical trials in coronatijd? it’s complicated…” blikte redacteur Paula van Gelderen vorige week vooruit op dit thema dat centraal stond tijdens een online-only versie van de RocheDialogue evenementenreeks die de farmaceut in 2019 inzette. Hieronder haar impressie.

Op 20 mei vond de eerste RocheDialogue@Home plaats, de semi-virtuele versie van de RocheDialogues. Semi-virtueel, want gespreksleider Inge Diepman en Jonathan Briers, de Medical Director van Roche Nederland, zitten wel bij elkaar in een studio. De tweede gast, longarts Marjolein Drent van het Antoniusziekenhuis in Nieuwegein, zit op haar werkkamer thuis en praat via een videoverbinding mee. De deelnemende kijkers zitten ook thuis en kunnen vragen stellen via een chatbox. Het onderwerp is de vraag of het coronavirus de wereld van de klinische trials zal veranderen. De sessie duurt één uur en is opgedeeld in twee blokken:

  1. wat kunnen we leren van het coronavirus als het gaat om klinische trials
  2. welke rol spelen data en Artificial Intelligence bij klinische studies?

Na het inloggen, dat probleemloos gaat trouwens, heet Inge Diepman iedereen welkom, geeft ze een korte uitleg over de corona-proof versie van deze en volgende Dialogues en introduceert ze de twee sprekers. Marjolein Drent en Jonathan Briers zijn beide beroepshalve betrokken bij Covid-19. In het geval van Marjolein omdat er gevreesd werd dat de groep patiënten met diffuse longaandoeningen extra getroffen zou worden door het coronavirus (dit lijkt mee te vallen) en in het geval van Jonathan omdat een geneesmiddel van Roche dat in onderzoek is voor een andere aandoening, nu ook onderzocht wordt bij corona.

Naadloos gaat het gesprek over in het onderwerp van het eerste blok. Er is een situatie ontstaan waarin tegengestelde krachten een rol spelen. Aan de ene kant zit de wereld van het medisch onderzoek in een snelkookpan: het vinden van een vaccin en/of een medicijn kan immers niet snel genoeg gaan. Aan de andere kant blijkt 80% van de klinische onderzoeken stil te liggen en dat is zorgwekkend. Er moeten dus oplossingen komen om deze bestaande onderzoeken zo snel mogelijk weer op rit te krijgen. Beide sprekers zijn voorstander van het inzetten van devices en het gebruik van remote consulten, ook in de toekomst bij nieuw onderzoek.

Er is op dat moment duidelijk wat de verschillende invalshoeken van de sprekers zijn. Marjolein breekt een lans om de patiënt veel centraler te stellen bij het onderzoek en uit te gaan van de vraag welke uitkomsten voor de patiënt relevant zijn. In haar ogen zou daarmee het functioneren van de patiënt het primaire eindpunt moeten worden en de meer medische, formele eindpunten secundair. En Jonathan is een groot voorstander van big data en dataverzameling. Er is zoveel data beschikbaar, maar we verzamelen het niet op een consequente manier en we doen er te weinig mee. Denk bijvoorbeeld aan smartwatches en andere devices, of de Real World Data die in de ziekenhuizen beschikbaar zijn. Big data en Artificial Intelligence zouden veel meer ingezet moeten worden bij het opzetten van nieuw onderzoek.

Zo zijn we dan aangekomen bij het tweede blok van deze Dialogue en de verschillende invalshoeken worden scherper. Immers, big data versus het centraal stellen van de individuele patiënt lijken niet zo lekker met elkaar te rijmen. Volgens Jonathan moeten Big Data breed toegankelijk zijn, niemand moet op zijn eigen data gaan zitten. Kunstmatige intelligentie helpt ons bij het analyseren en interpreteren van al die data. Dit zou een enorme efficiencyslag opleveren, bijvoorbeeld bij de selectie van de juiste patiënt. Nu heeft over het algemeen ongeveer 30% van de patiënten baat bij een middel. Als je eerder weet welke patiënt dat is, haal je onnodig leed weg bij de andere patiënten en bespaar je kosten.

Marjolein heeft moeite met deze zienswijze. Alleen al op het gebied van het metabolisme dat de werkzaamheid van het middel beïnvloedt, zijn er heel veel individuele verschillen tussen patiënten. Daarnaast zijn er talloze demografische en socio-economische factoren die een rol spelen bij het succes van een therapie. Ze praat daarom liever over “de big data van de individuele patiënt”: in iedere patiënt zit een enorme hoeveelheid informatie die geanalyseerd en geïnterpreteerd moet worden om tot een juiste keuze van de behandeling te komen.

Beide sprekers zijn het er wel over eens dat het in ieder geval gaat om “the right therapy for the right patient at the right time”. Big data brengen een grote schifting aan naar een efficiëntere selectie van patiënten. Daarnaast spelen biomarkers, het genomisch profiel en alle andere individuele aspecten van de patiënt een steeds grotere rol. Of, zoals Marjolein het uitdrukt: “Het begint met een gesprek met de patiënt.”

Er zijn in het gesprek nog andere aspecten aan bod gekomen en sommige onderdelen die hierboven genoemd zijn, kwamen voort uit vragen van het publiek. Dus als je nieuwsgierig bent naar de integrale ‘uitzending’ van dit event, kijk dan hier want binnenkort wordt die daar gepubliceerd. Wil je een impressie hebben van de RocheDialogues die in het verleden hebben plaatsgevonden, kijk dan op de website van Roche. Er staat een volgende RocheDialogue gepland op 30 juni, dan over Care@Home met Fiona Suwandy (Vintura) en Elfi van der Valk (VdV Vitaal). Kijk in de Marketing in Farma Agenda voor de details.

Paula van Gelderen is eigenaar van marketingcommunicatie en projectbureau Bridging Brains.


* verplicht veld

GSK | Brand Manager Vaccins

Lead the commercialization of our portfolio of vaccines on a national level by developing and implementing the marketing strategy and operational marketing mix and tactics….

Lilly | Therapeutic Advisor Immunology

Job Responsibilities: You are responsible to drive the business of our Immunology medicine(s) in hospitals within your region You will be responsible for the account…

Novartis | Customer Engagement Manager Dermatology

As Customer Engagement Manager, you will be responsible for key account management aligned with Priority Squad targets including managing specific account(s)/relationships. You will also manage…