Als advocaat voer je rechtszaken. Een rechtszaak eindigt veelal in een uitspraak (ook wel ‘vonnis’ of ‘arrest’ genoemd, afhankelijk van de instantie waar je procedeert). Je ontvangt de uitspraak als advocaat doorgaans per e-mail of per fax (ja, dat leest u goed). Een uitspraak begint met een opsomming van de betrokken partijen, het procesverloop en de ingediende stukken. Vervolgens worden de standpunten van partijen samengevat, waarna de beoordeling daarvan door de rechter volgt. Helemaal onderaan volgt de beslissing, ook wel ‘dictum’ genoemd. Hoewel de beoordeling door de rechter heel interessant kan zijn, gaat het meestal om het dictum. Zodra je een vonnis binnenkrijgt, scrol je als advocaat daarom zo snel mogelijk naar het einde van de pdf. Of je wacht tot de fax het laatste blaadje heeft uitgespuugd. Ik denk dat er geen advocaat is die niet tenminste een kleine kriebel in zijn buik voelt bij dat moment.
Een zaak voor de cliënt winnen voelt geweldig. Een zaak winnen met een mooie motivering door de rechter (waarin al jouw briljante argumenten zijn overgenomen) is meesterlijk.
Maar er is iets mooiers.
Een rechtszaak kost de cliënt namelijk veel geld. Niet alleen omdat de advocaat moet worden betaald, maar ook omdat de medewerkers van het bedrijf tijd moeten steken in de rechtszaak. Zij moeten de advocaat van feiten en stukken voorzien (zie daarover mijn vorige bijdrage), meedenken over de in te dienen processtukken en soms meegaan naar de zitting. Tijd, die zij liever besteden aan hun échte werk.
Daarnaast brengt een rechtszaak vaak negatieve energie met zich mee. Vooral wanneer een conflict langer voortduurt, zie ik vaak dat het aanvankelijke ‘vuur’ bij de cliënt verdwijnt, en de rechtszaak een last wordt (hoe goed de kans van slagen ook lijkt).
Schikken is slikken…
Met de – althans onder advocaten – bekende uitspraak ‘schikken is slikken’ wordt bedoeld dat bij een minnelijke oplossing van een conflict beide partijen water bij de wijn doen, en dus beiden niet volledig krijgen wat ze wilden. En dat dit een beetje pijn doet. Er kunnen talloze redenen zijn om te schikken. De kans op succes lijkt klein. Er is onvoldoende budget om verder te procederen. Men wil negatieve publiciteit – soms reeds veroorzaakt door de enkele betrokkenheid bij een rechtszaak – vermijden. Of men wil simpelweg af van de negativiteit die een conflict met zich mee brengt. Allemaal volstrekt legitieme redenen, die enig ‘slikken’ volledig kunnen rechtvaardigen.
Toch is schikken niet synoniem aan slikken. De mooiste schikkingen vind ik die waarbij de angel uit het conflict wordt gehaald. Er achter komen waar de ‘pijn’ zit, bij de cliënt of de wederpartij. Soms wordt er bijvoorbeeld geklaagd over een reclameclaim en blijkt die claim helemaal niet het probleem te zijn, maar juist het feit de klagende partij marktaandeel verliest. Of dat de klager er van baalt die claim zélf niet kunnen maken. Wanneer je de achterliggende belangen begrijpt, is procederen over standpunten vaak niet meer nodig. De allermooiste schikkingen vind ik die, waarbij aan de klacht van de wederpartij tegemoet wordt gekomen, terwijl de cliënt op net iets andere wijze gewoon door kan gaan met wat hij al deed. En dat terwijl hem de (verdere) kosten en negatieve energie van een rechtszaak bespaard blijven. Genieten is dat!
Over de auteur:
Marloes Meddens-Bakker is advocaat bij MOON legal & compliance.
